Rzecznik pyta, PZPN odpowiada. Dlaczego chłopcy dostali więcej?
Polski Związek Piłki Nożnej przyznał zupełnie inne nagrody w Centralnej Lidze Juniorek i Centralnej Lidze Juniorów. Zróżnicowanie jednostek wyłącznie na podstawie kryterium płci jest dyskryminacją wykluczoną przez art. 32 ust. 2 i art. 33 Konstytucji – ocenił Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do PZPN W rozgrywkach uczestniczą 52 zespoły dziewcząt i 2667 chłopców – odpowiedział związek.
Marcin Wiącek napisał w tej sprawie do prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej Cezarego Kuleszy.
Do RPO wpłynął wniosek wskazujący na zróżnicowane traktowanie drużyn dziewcząt i chłopców w odniesieniu do otrzymywanych nagród w ramach – odpowiednio – Centralnej Ligi Juniorek i Centralnej Ligi Juniorów.
Zróżnicowanie to potwierdzają zapisy w § 18 uchwały nr VII/89 z 13 czerwca 2022 r. Zarządu PZPN ws. przyjęcia Regulaminu Rozgrywek Centralnej Ligi Juniorek U15 w Piłce Nożnej na sezon 2022/2023 oraz § 18 ust. 4 pkt 2 uchwały nr V/55 z 19 kwietnia 2022 r. Zarządu PZPN ws. przyjęcia Regulaminu Rozgrywek o Mistrzostwo Centralnej Ligi Juniorów U-19, Centralnej Ligi Juniorów U-17 i Centralnej Ligi Juniorów U-15 na sezon 2022/2023 i następne.
Wysokość nagród dla dwóch najlepszych drużyn (dziewczęcych) Centralnej Ligi Juniorek U15 wynosi w przypadku mistrzyń CLJ U15 – 10 000 zł netto, w przypadku wicemistrzyń CLJ U15 – 5000 zł netto. Natomiast wysokość nagród dla drużyn (chłopięcych) biorących udział w Rundzie Finałowej Centralnej Ligi Juniorów U-15 wynosi odpowiednio: 100 000 zł netto – Mistrz Polski (1 zespół), 50 000 zł netto – wicemistrz Polski (1 zespół), 25 000 zł netto – pokonani w 1/2 Finału (2 zespoły).
Zróżnicowanie jednostek wyłącznie na podstawie kryterium płci stanowi dyskryminację, co jest wykluczone w świetle art. 32 ust. 2 i art. 33 Konstytucji.
Rzecznik zwrócił się do prezesa PZPN o stanowisko. Prosił zwłaszcza o wyjaśnienie, jakie są przyczyny odmiennego traktowania najlepszych drużyn dziewcząt i chłopców w ramach Centralnej Ligi Juniorek i Centralnej Ligi Juniorów, zwłaszcza w odniesieniu do wysokości nagród finansowych. Pytał także, takie zróżnicowanie będzie utrzymane w kolejnych sezonach.
Polski Związek Piłki Nożnej zróżnicował nagrody w Centralnej Lidze Juniorek i Centralnej Lidze Juniorów.
Nagrody dla najlepszych drużyn dziewczęcych to 10 i 5 tys. zł., a chłopięcych – 100 i 50 tys zł.
Zróżnicowanie jednostek wyłącznie na podstawie kryterium płci jest… pic.twitter.com/GCab4cX6m4— Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich (@BiuroRPO) July 28, 2023
Odpowiedź prezesa PZPN Cezarego Kuleszy i sekretarza generalnego Łukasza Wachowskiego
„W odpowiedzi na Pana pismo z dnia 17 lipca 2023 r., w imieniu społeczności piłkarskiej w Polsce serdecznie dziękujemy za głos w przedmiotowej sprawie.
Codziennie dokładamy starań i podejmujemy działania służące rozwojowi najpopularniejszej dyscypliny sportowej na świecie. Nasze starania obejmują w równym stopniu dzieci i młodzież, jak seniorki i seniorów. Polski Związek Piłki Nożnej, promując równość, zaleca w najmłodszych kategoriach wiekowych rozgrywanie meczów w formie zabawy bez wyłaniania zwycięzcy, często bez podziału na płeć. Ma to w założeniu generować wśród uczestniczek i uczestników pozytywne emocje związane z radością z gry i przynależnością do grupy.
Na wstępie zauważamy, że kryterium płci nie ma żadnego znaczenia przy podejmowaniu decyzji o nagradzaniu w poszczególnych kategoriach wiekowych. W tym miejscu zwracamy Pana uwagę na różnicę skali w odniesieniu do rozgrywek chłopięcych i dziewczęcych. W kategorii wiekowej, która w nomenklaturze Związku nosi nazwę trampkarka/trampkarz istnieje przepaść w liczebności uczestniczek i uczestników. I tak, w kategorii trampkarki w rozgrywkach biorą udział 52 zespoły w całej Polsce. W kategorii trampkarz o mistrzostwo Polski w sezonie walczy 2667 drużyn. To oczywiście w żaden sposób nie umniejsza sukcesu, jakim jest tytuł mistrzyń Polski w trampkarkach. Różnica skali pokazuje jednak daleko posuniętą powszechność piłki nożnej chłopców w odniesieniu do wciąż niskiej powszechności dziewczęcych rozgrywek.
W związku z powyższym, w rozgrywkach chłopięcych w tym roczniku, drużyna występująca w finale musi rozegrać 31 meczów (28 spotkań ligowych – wszystkie zespoły i 3 mecze pucharowe – tylko najlepsze zespoły) na poziomie centralnym, a w rozgrywkach dziewczęcych w całym sezonie finalistki rozegrają 10 spotkań (7 spotkań ligowych i 3 pucharowej.
Mając świadomość tych dysproporcji, podjęliśmy decyzję, aby jednym z głównych filarów Strategii Piłki Nożnej Kobiet w Polsce w latach 2022-2026 była partycypacja, co wyznacza nam oczywisty kierunek działań w celu zachęcania dziewczynek i kobiet do piłki nożnej.
Decyzje podjęte w zakresie sprawy, której dotyczy pytanie, zawsze podejmowane były w dobrej wierze. Nie jest możliwe, aby wycenić sukces na jakimkolwiek poziomie, ale też w różnych sportach i różnicując rozgrywki poprzez płeć. W naszym odczuciu wysokość nagród nieodłącznie związana jest też z potencjalnymi przychodami, jakie generuje dana dyscyplina dla federacji. Dysproporcje, jakie występują w potencjalnych przychodach pomiędzy seniorskimi rozgrywkami kobiet i mężczyzn, nie są tutaj bez znaczenia. Pragniemy zaznaczyć, ze Polski Związek Piłki Nożnej nie ma żadnych przychodów związanych z piłką nożną kobiet To dzięki środkom publicznym czy z UEFA i FIFA oraz nieocenionemu wsparciu sponsorów Związku jesteśmy w stanie inwestować w rozwój kobiecego futbolu.
Wszyscy zauważamy i ogromnie cieszymy się z dynamicznego rozwoju kobiecego futbolu na arenie międzynarodowej. Mając świadomość odpowiedzialności za tą ważną dla nas część dyscypliny w Polsce, systematycznie zwiększamy budżet, inwestując w kobiecy futbol. W ostatnim dziesięcioleciu budżet przeznaczony na różne inicjatywy w tym zakresie wzrósł z 3 mln zł do ponad 15 mln zł. Wzrost jasno pokazuje, że Zarząd PZPN inwestuje w piłkę nożną w wydaniu kobiecym i wraz z jej rozwojem wzrastają też nakłady.
Odpowiadając na pytanie o utrzymywanie w kolejnych sezonach przedmiotowego zróżnicowania, uprzejmie informujemy, że i nasze przedstawione powyżej starania, ale też systematycznie podejmowane inne projekty, mają za zadanie zwiększanie popularności i liczebności kobiecego futbolu Pozytywne efekty, jak zwiększająca się liczba zawodniczek w najmłodszych rocznikach, napawają nas optymizmem.
Jesteśmy zdeterminowani do dalszej wytężonej pracy na rzecz rozwoju poruszanych obszarów i deklarujemy z pełną odpowiedzialnością, że wraz z rozwojem piłkarstwa kobiecego wzrastać będzie wsparcie finansowe, a maleć będą dysproporcje. Oczywiście Zarząd PZPN rozważa różne działania, ale na tym etapie nie możemy jeszcze deklarować ani rzędu wielkości zmian, ani okresów ich wprowadzenia.
Wierzymy, że przedstawione argumenty rzucają nowe światło na poruszony temat. Gwarantujemy, że Polski Związek Piłki Nożnej jest szczególnie wrażliwy w poruszonej kwestii, a zasady fair play przyświecają nam na każdym kroku. Jesteśmy zbudowani faktem zainteresowania w przedmiotowej sprawie, co pokazuje, że kobiecy futbol zyskuje na zainteresowaniu. Bardzo poważnie traktujemy takie sprawy i zdecydowanie przeanalizujemy tą konkretną ponownie.
Mamy jednak poczucie, że przedstawione argumenty wyjaśniają logiczne podstawy dysproporcji, które w naszym odczuciu zdecydowanie nie ma charakteru dyskryminacji” – tak brzmiała treść oficjalnego listu.