Wizerunek polskiego sportowca w trakcie igrzysk olimpijskich
Wielkimi krokami zbliża się niezwykle prestiżowa impreza, jaką są XXXII Letnie Igrzyska Olimpijskie, które odbędą się w stolicy Japonii - Tokio. Ten okres jest wręcz idealnym momentem na różnego rodzaju działania marketingowe. Uczestnicy igrzysk podlegają jednak konkretnym przepisom, które ograniczają działania reklamowe. Na czym one polegają?
Za sukcesem stoi też sponsor
Imponujące wyniki sportowe są efektem ciężkiej pracy atlety. Z tym stwierdzeniem trudno polemizować. Niezwykle ważną rolę odgrywa także sponsor, który niejednokrotnie jest wręcz niezbędnym elementem w uprawianiu danej dyscypliny. Dla niektórych sportowców wsparcie finansowe od sponsora umożliwia spokojne przygotowywanie do wielkich imprez.
Wszystko musi działać jednak w dwie strony. Gdy sponsor jest w momencie, kiedy istnieje potrzeba wsparcia finansowego, to także chciałby być na świeczniku w sytuacji, gdy sportowiec osiąga wielki sukces, będąc na ustach mediów z całego świata. W przypadku igrzysk olimpijskich, sytuacja nie jest tak oczywista.
Weźmy za przykład XXXI Letnie Igrzyska Olimpijskie, które odbyły się w 2016 roku, a gospodarzem było Rio de Janeiro. Zdecydowana większość sportowców regularnie korzystała z mediów społecznościowych, by nie tylko dzielić się swoimi przygotowaniami, ale również w celu wypełniania obowiązków wobec sponsorów.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, sportowcy na czas igrzysk nie mogli wspominać o swoich sponsorach, jeżeli nie uzgodnili tego wcześniej z Międzynarodowym Komitetem Olimpijskim lub nie otrzymali zgody od tej międzynarodowej organizacji. O warunkach na linii sportowiec-sponsor w trakcie igrzysk olimpijskich mówi Reguła 40. Czym ona właściwie jest?
Wizerunek sportowca podczas igrzysk olimpijskich
Wszelkiego rodzaju zasady związane z wykorzystywaniem wizerunków w trakcie igrzysk olimpijskich ustala Reguła 40 Kart Olimpijskiej. Okres ten nazywany jest „Ciszą Olimpijską”. Wszelkie informacje dotyczące wykorzystywania wizerunku uczestników możemy przeczytać na stronie olimpijski.pl.
W związku ze zbliżającymi się XXXII Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi, pojawiły się konkretne wytyczne dotyczące imprezy w Tokio, które przyjął Polski Komitet Olimpijski. Ustalone zasady obowiązują w okresie igrzysk, czyli od daty otwarcia Wioski Olimpijskiej, aż do drugiego dnia po Ceremonii Zamknięcia Igrzysk włącznie, czyli od 13 lipca 2021 roku do 10 sierpnia 2021 roku.
Co istotne, zasady obowiązują zawodników, szkoleniowców, trenerów oraz działaczy uczestniczących w Igrzyskach. Nie obejmują natomiast olimpijczyków, którzy rywalizowali w poprzednich igrzyskach, ale nie są uczestnikami obecnych w żadnym charakterze. Konkretne ograniczenia wizerunkowe nie dotyczą także innych akredytowanych osób, w tym nadawców i wolontariuszy.
Typy partnerów
Na Igrzyska Olimpijskie w Tokio zostały ustalone następujące zasady dla konkretnych partnerów:
- Partnerzy Olimpijscy (czyli tacy, którzy mają umowy sponsorskie z MKOI, KOIO Tokio 2020, PKOl etc.) mogą publikować Wiadomości Gratulacyjne w trakcie igrzysk. Co istotne, działania reklamowe partnerów olimpijskich nie podlegają żadnym dodatkowym zgodom czy procesom.
- Partnerzy Nieolimpijscy (czyli tacy, którzy nie są Partnerami Olimpijskimi) mogą wykorzystywać Wizerunki uczestników do celów reklamowych pod następującymi warunkami:
– uzyskania niezbędnych zgód, a także przestrzegania polityk MKOl oraz PKOl w kwestii działań niezgodnych z wartościami Ruchu Olimpijskiego. Najprostszym przykładem jest reklama tytoniu czy alkoholu.
– nie wykorzystują w swoich kampaniach żadnych Dóbr Olimpijskich
– w przypadku, gdy reklama jest Reklamą Generyczną
Co istotne, Partnerzy Nieolimpijscy muszą zawiadomić o swoich planach dotyczących Reklamy Generycznej nie później niż do dnia 15 maja 2021 roku.
Reklama Generyczna
W zasadach dla partnerów olimpijskich padło hasło Reklama Generyczna, która z pewnością może być zjawiskiem nieznanym dla wielu osób. W regulaminie dotyczącym wykorzystywania wizerunków uczestników to hasło zostało odpowiednio zdefiniowane. Reklama Generyczna oznacza wszelkie działania reklamowe danej marki lub spółki, gdy zostaną spełnione określone warunki:
- jedynym powiązaniem pomiędzy igrzyskami i innymi podobnymi podmiotami, a działaniami marketingowymi jest fakt wykorzystywania w tych działaniach wizerunku uczestnika igrzysk
- działania reklamowe były prowadzone przez minimum dziewięćdziesiąt dni przed okresem igrzysk
- prowadzone są konsekwentnie i nie ulegają intensyfikacji w okresie igrzysk
Co istotne, sportowcy w konkretnych przypadkach mogą być zwolnieni z drugiego i trzeciego punktu, jeśli spełniony zostanie pierwszy wymóg.
Wiadomości gratulacyjne i treści uczestników
Jedną z przeszkód, na jakie natykają się sponsorzy w trakcie igrzysk jest brak możliwości wsparcia „swoich sportowców”. Dotyczy to zarówno wiadomości mających na celu podkreślenie przynależności atlety do danej marki, poprzez np. ukazanie sympatii, jak również treści o charakterze gratulacyjnym, gdy sportowiec osiągnie konkretny wynik na tej wielkiej imprezie.
W tym temacie sprawa jest bardzo przejrzysta. Wytyczne Polskiego Komitetu Olimpijskiego umożliwiają publikacje treści gratulacyjnych tylko dla Partnerów Olimpijskich. Z kolei Partnerzy Nieolimpijscy mogą publikować takie posty przed oraz po igrzyskach.
Jak natomiast wygląda sytuacja publikacji treści ze strony sportowców? W regulaminie stworzonym przez Polski Komitet Olimpijski możemy przeczytać, iż uczestnicy igrzysk mają prawo publikować proste komunikaty na swoich stronach internetowych (w tym także mediach społecznościowych), jeśli spełnione zostaną następujące warunki:
- nie mogą zawierać oświadczeń i sugestii, że dany produkt lub usługa pozwoliły na osiągnięcie wyniku
- nie mogą osobiście polecać danego produktu lub usługi
- muszą być zgodne z wytycznymi MKOl oraz PKOl
- zdjęcie lub inna forma graficzna nie mogą zawierać Dóbr Olimpijskich. Co istotne, dotyczy to medalu.
Uczestnik może podziękować Partnerom Nieolimpijskim tylko poprzez stworzenie jednego komunikatu dla wszystkich Partnerów Nieolimpijskich. Uczestnicy mają prawo do udostępniania treści, które pojawiają się na kontach MKOl, KOIO Tokio 2020 lub PKOl i nie muszą zawiadamiać wspominanych jednostek o tym działaniu.
Na przestrzeni ostatnich lat zasady dotyczące wykorzystywania wizerunku sportowców w trakcie igrzysk zostały nieco poluzowane. Nadal jednak atleci muszą bacznie pilnować się w kontekście publikacji treści na własnych stronach czy mediach społecznościowych. Tutaj łatwo bowiem złamać zasady dotyczące Partnerów Nieolimpijskich.
Czy w tym zakresie nastąpią jakieś zmiany? Jest to mało prawdopodobne. Nie po to bowiem konkretne firmy zostają Partnerami Olimpijskimi, by później nie miały wyraźnych korzyści z tytułu wsparcia tak wielkiej imprezy.
Źródło zasad: olimpijski.pl